Dünyanın pek çok ülkesinde insanlar daha uzun yaşıyor – peki bunun bir düzeni var mı? Bu soru bir nüfusbilimci ekibi tarafından soruldu ve cevabın ‘evet’ olduğu ortaya çıktı. Bu noktaya nasıl gelindiğine dair bazı farklılıklar olsa da, beklenen yaşam süresi artıyor ve bununla birlikte erkekler ve kadınlar arasındaki ömür farkı da azalıyor.
Kaynak: https://www.iflscience.com/humans-are…
İspanya’daki Universidad de Alcalá’dan David Atance ve meslektaşlarının bulmaya çalıştığı şey, ülkeler arasında uzun ömürlülüğü veya ölüm oranını etkileyen faktörlerde farklılıklar olup olmadığıydı. Eğer öyleyse, bu farklılıkların güçlenip güçlenmediğini ya da modellerin gerçekten birbirine yaklaşıp yaklaşmadığını da belirlemek istediler.
Ekip, doğumda beklenen yaşam süresi ve Gini endeksi (yaşam süresindeki eşitsizliğin bir ölçüsü) dahil olmak üzere dokuz ölümlülük göstergesinin istatistiksel analizini yapmak için hem Birleşmiş Milletler Nüfus Bölümü kayıtlarından alınan tarihsel verileri hem de 194 ülke için 1990’dan 2030’a kadar uzanan nüfus projeksiyonlarını kullandı.
Sonuçlar, 1990 ve 2010 yıllarında ülkelerin ölümlülük/uzun ömürlülük göstergelerine göre kıtaları andıran beş ayrı grupta kümelenebileceğini ortaya koymuştur. Araştırmacılar bunu savaş ya da istikrarsız sosyoekonomik ve siyasi koşullar gibi faktörlere bağlasa da, bu yıllar arasındaki dönemde ülkeler bazen küme değiştirmiştir.
Bununla birlikte, tüm kümelerin ortak bir özelliği olduğu görülmüştür: ortalama yaşam süresi artarken, erkek ve kadınlar arasındaki ölüm oranı farkı azalmıştır.
Ekip ayrıca ülke grupları arasındaki uzun ömür eşitsizliklerinde de bir azalma tespit ederek, genel olarak uzun ömür kalıplarının birbirine yaklaştığını öne sürdü.
Aynı istatistiksel model 2030 yılı projeksiyonlarına uygulandığında da bu eğilimler aynı kalmıştır.
Ancak araştırmacılar, tahminler geçmiş eğilimlere dayandığı için uzun ömürlülüğün evriminde ne olacağının kesin olarak söylenemeyeceğini kabul etti.
‘Gelecekteki bir araştırma alanı olarak, güvenilir verilere sahip olacağımız 2030 yılında ölüm oranı tahminlerimizi ve küme yapılandırmalarımızı gözden geçirmek özellikle ilginç olacaktır.
Gelecekte yapılacak bu analiz, 2023 tahminlerimizin doğruluk derecesini değerlendirmemize olanak sağlayacaktır,” diye yazıyor araştırmacılar bulgularını açıklayan makalede.
Uzun ömürlülükteki artışa örnek teşkil eden ülkelerden biri, 100 yaş ve üzeri insanların sayısının 1950’den bu yana istikrarlı bir şekilde arttığı ABD.
ğer tahminler doğruysa, mevcut çalışmanın bulgularıyla örtüşmektedir; Amerikalı asırlıkların sayısı önümüzdeki 30 yıl içinde dört katına çıkacak.
Mevcut grubun yüzde 78’ini kadınlar oluştururken, bu oran 2054 yılına kadar yüzde 10 azalacaktır.
